Rewolucja w datowaniu. Wydarzenia z greckiej epoki żelaza miały miejce nawet o 150 lat wcześniej
1 czerwca 2020, 10:42Chronologia wczesnej epoki żelaza starożytnej Grecji jest obecnie rekonstruowana na podstawie stylów ceramiki. Dopiero teraz dzięki pracom w Sindos, gdzie znaleziono dobrze zachowane warstwy stratygraficzne wraz z kośćmi zwierząt udało się wykorzystać datowanie o wysokiej rozdzielczości do weryfikacji tego, co wiemy o historii świata egejskiego. I okazało się, że nasze dotychczasowe datowanie było błędne, a różne wydarzenia ze wspomnianego okresu należy przesunąć w czasie o 50–150 lat.
Księżycowa Arka Noego ma pomóc w uchronieniu życia na Ziemi
15 marca 2021, 10:52W „księżycowej arce” ukrytej w jaskiniach lawowych pod powierzchnią Srebrnego Globu naukowcy chcieliby umieścić materiał genetyczny 6,7 miliona znanych gatunków zamieszkujących Ziemię. Materiał byłby przechowywany w warunkach kriogenicznych w laboratorium zasilanym za pomocą paneli słonecznych. Sam transport wymagałby co najmniej 250 lotów na Księżyc
Nowy rekord Teleskopu Hubble'a. Odkrył najdalszą znaną nam gwiazdę
30 marca 2022, 16:02Teleskop Kosmiczny Hubble'a pobił wyjątkowy rekord – zaobserwował najdalej od Ziemi położoną indywidualną gwiazdę. Dotychczasowy rekord również należał do Teleskopu Hubble'a i został pobity w 2018 roku, kiedy to zaobserwowano MACS J1149+2223 Lensed Star 1 położoną w odległości 9 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Rekord ten właśnie pobito i to od razu o miliardy lat świetlnych.
Po oceanie pływa wielki bąbel słodkiej wody. Jeśli się rozleje, może zaburzyć klimat Europy
9 maja 2023, 09:51Mamy pierwsze bezpośrednie dowody świadczące o stabilizowaniu się Wiru Morza Beauforta, największego rezerwuaru słodkiej wody na Oceanie Arktycznym. Wir to system prądów morskich, które tworzą na powierzchni oceanu gigantyczny bąbel słodkiej wody z topniejącej pokrywy lodowej i syberyjskich rzek. Poziom morza w rejonie wiru jest o 15 centymetrów wyższy, niż otaczających go wód. Przed 12 lat szacowano, że objętość bąbla wynosi ok. 8000 km3
Erupcje na Islandii mogą potrwać przez wieki. Mają miejsce w najgęściej zaludnionym regionie
26 czerwca 2024, 11:10Trwające od 2021 r. erupcje na półwyspie Reykjanes na Islandii mogą trwać przez dziesiątki a nawet setki lat, zagrażając najgęściej zaludnionemu regionowi wyspy i jego infrastrukturze, ostrzegają naukowcy z Islandii, Czech, Szwecji i USA. Seria erupcji rozpoczęła się 19 marca 2021 roku. Z kolei przed czterema miesiącami okazało się, że wcześniejsze pęknięcie w skorupie ziemskiej wywołało rekordowy wpływ magmy. Naukowcy obawiają się, że na tym nie koniec
Najstarsze wykiełkowane nasienie
13 czerwca 2008, 10:03Choć nasiona palmy daktylowej znalezione w latach 60. w ruinach twierdzy Masada przez archeologów prof. Yigala Yadina mają ok. 2 tysięcy lat, jedno z nich wykiełkowało. Tym samym stało się najstarszym okazem, któremu się to udało. Wygląda więc na to, że gorący i suchy klimat doskonale zachowuje właściwości organizmów żywych (Science).
Najstarsze ślady czworonożnego kręgowca
7 stycznia 2010, 12:10Dowody zebrane w Górach Świętokrzyskich wskazują, że czworonożne kręgowce nie tylko pojawiły się o 10 mln lat wcześniej, ale i gdzie indziej niż dotąd sądzono. Odciski stóp sprzed 397 mln lat powstały, gdy w rejonie tym znajdował się jeszcze brzeg morza. Autorem znaleziska jest Grzegorz Niedźwiedzki, doktorant w Zakładzie Paleobiologii i Ewolucji na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Paleontolog natrafił na nie w 2002 r. w starym kamieniołomie w pobliżu Kielc.
Odczytywanie historii ze słojów
17 stycznia 2011, 11:03Drobiazgowa analiza drzewnych pierścieni przyrostu rocznego wykazała, że może istnieć związek między wzrostem i upadkiem dawnych cywilizacji, np. starożytnego Rzymu, a stabilnością i nagłymi zmianami europejskiego klimatu.
Gazeta jak wehikuł czasu
27 września 2012, 15:27Podczas przeprowadzki herbarium Uniwersytetu w Cambridge do Sainsbury Laboratory odkryto wiele interesujących okazów, które nie oglądały światła dziennego od momentu zebrania wiele lat temu, m.in. grzyby i wodorosty pozyskane przez Darwina podczas 2. wyprawy HMS Beagle. To nie lada gratka nie tylko dla biologów, ale i dla antykwariuszy, bo ładunek nadal spoczywał w zawiniątku z gazety twórcy teorii ewolucji.
Łagodna pogoda sprzyjała budowaniu Imperium Mongolskiego
11 marca 2014, 12:18Choć wiele badań wskazuje na związek między niekorzystnym klimatem a zmierzchem różnych cywilizacji, mało kto drążył kwestię związków między poprawiającymi się warunkami środowiskowymi, nadmiarem surowców i energii a narodzinami imperiów. Najnowsza analiza pierścieni przyrostów drzewnych sosen syberyjskich (Pinus sibirica) ze środkowej Mongolii z ostatnich 1112 lat wyłamuje się z tego trendu i pokazuje, że pogoda znacząco wspomogła Czyngis-chana.